Simpulan bahasa orang Singapura

Assalaamu'alaikum wa Rahmatullah!

Awal pagi ni, kita bercakap sikit pasal simpulan bahasa orang Singapura yang terkenal gak kat sini. Simpulan bahasa ni dalam bahasa Hokkien sebenarnya. Tapi boleh disebut dalam bahasa Mandarin kalau awak tahu tulisan Cinanya. 

Simpulan bahasa tu ialah...

駕輸 駕死

Kia Su Kia See

Maksudnya takut kalah takut mati...
Orang Hokkien punya perkataan untuk takut tu adalah kia kot...
Ejaan Cina tu saya tak tahu lah betul ke tak...
Saya pernah nampak kat mana-mana...
Yang ni simpulan bahasa kat dalam budaya orang Cina kat Asia Tenggara lah...
Mungkin negatif sikit, tapi harap membantu dari segi karakter dan bahasa Hokkien
sebab bahasa Cina tempatan di sekitar Asia Tenggara sebenarnya banyak dari bahasa Hokkien.
Sikap ni tak baik ya, harap diambil buat teladan.

Selawat atas nabi s.a.w dan ahli keluarganya, serta kepada sahabat dan ummat Islam sekelian.

Halal dan Haram

Assalaamu'alaikum wa Rahmatullah!!!

Kalau awak ada berjalan-jalan di negara China, awak akan bertanyakan mengenai restoran halal betul? Saya pun sebenarnya tak pernah ke negara China, dapat tahu pun hanya apabila bergaul dengan sahabat-sahabat warganegara China sahaja. Mungkin boleh guna untuk buat catatan ajaran agama dalam bahasa Cina. Mana lah tahu tak jumpa istilah lepas merujuk ke kamus kan sebab kat sini tak ramai orang Muslim berbahasa Cina jadi kitab-kitab tempatan berbahasa Cina memang tak jumpa bila sampai bab pelajaran fekah atau cabang pengajian lain macam Quran, Hadis, atau Sunnah.

Dalam bahasa Cina, benda-benda halal kita panggil sebagai 清真 Qingzhen. Kalau bahasa Arab kita sebut dalam sebutan Cina sebagai 合萊爾 Halal. Jadi maksud halal ni apa ye? Halal maksudnya perkara yang dibenarkan lah. Perkara yang boleh kita ambil atau lakukan. 

Kalau haram pulak macam mana? Saya pun tak pasti ada terjemahan ke bahasa Cina atau belum macam halal, saya guna istilah bahasa Arab juga lah iaitu 合良目 Haram. Sebutan tulisan Cina tu bukan lah macam ejaan rumi tu kalau sebetulnya tapi kalau boleh sebut betul-betul ikut ejaan bahasa Arab elok sebut yang sebetulnya. Itu cuma transkripsi ke bahasa Cina aje. Ejaan Cina tu saya pun hentam sahaja janji ada bunyi, hahaha. 

Haram maksudnya perkara, mata benda atau perbuatan yang dilarang menurut al-Quran. Tapi jangan pula terlalu sempit memahami istilah ni. Sebab haram juga membawa maksud yang dihormati. Kalau ada sesuatu perkara contohnya macam dalam makanan yang awak dilarang mendekatinya bukan sebab benda itu hina. Tetapi maksudnya mesti dihormati larangan tersebut. Sekaligus benda yang dilarang atau pantang itu mestilah dihormati.

Contoh perkara haram dalam makanan atau sesuka hati bermain atau bergelumang dengannya macam darah, daging babi, atau anjing serta lain-lain yang tersebut dalam kitab suci al-Quran. Yang ni awak boleh dapatkan bantuan guru agama untuk keterangan lanjut. Jangan hanya ikut-ikutan sahaja dalam amalan.

Kalau dah tahu, boleh lah tanya pula mana dalil semua lepas tu boleh lah beramal tanpa ragu-ragu. Ada siapa-siapa nak terjemah ke bahasa Cina ke untuk perkara ni? Sila lah saya tak kisah lagi saya suka. Saya cuma malas nak taip semua ke bahasa Cina sebab saya nak hubungan dua hala untuk tetamu senegara yang singgah kalau tersinggah lah. Kalau boleh buat teh ke kopi dah tentu saya buatkan untuk sambut tetamu, haha.

Saya harap sedikit sebanyak memberi manfaat kepada saudara-saudari semuslim yang saya sayangi sekelian.

Istilah untuk Masjid?

Assalaamu'alaikum wa Rahmatullah!!

Post pagi ni saya akan buat ringkas je sebab cuma menyentuh istilah. Kita bercakap mengenai tempat beribadat. Dalam beberapa buku pembelajaran bahasa Cina yang saya pinjam dan lihat lah, terjemahan untuk Masjid dalam bahasa Cina adalah 回教堂 Hui Jiao Tang.

Saya rasa istilah yang lebih sesuai dan lebih lama dipakai adalah 清寺 Qing Si sahaja. Istilah ni terpakai di negara China dan Taiwan jugak. 教堂 Jiao Tang lebih kepada Gereja orang Barat. Istilah 回 Hui di negara China merujuk kepada orang Muslim yang berbahasa Cina. Tapi sekarang ni dah ada minoriti etnik 漢 Han yang menganuti ajaran Islam dan tidak menukar pun status mereka kepada etnik Hui. Zaman dahulu orang Hui ni kebanyakannya berketurunan bapa orang Arab atau Parsi dan emak orang Han atau mungkin dari etnik Uyghur. Sekarang saya pun agak pening, sebab saya tanya kat mereka sendiri dan dah tak boleh nak beza. Anggap semua Muslim sama bangsa sahaja lah, saya pun suka begitu.

Semoga saudara-saudari dihormati mendapat manfaat dan maklumat tambahan... Ada sebarang pembetulan jangan malu ajukan kepada saya. Saya boleh betulkan semula.

Kegunaan perkataan 的 de

Assalaamu'alaikum wa Rahmatullah!

Sebenarnya saya hendak kongsikan dengan saudara-saudari saya tentang penggunaan kata "punya." Kalau awak biasa dengan bahasa Melayu pasar yang dipengaruhi dengan tatabahasa Cina awak pasti akan mudah faham hal ini. 

Untuk ajarkan secara formal, saya kurang lah sedikit sebab saya pun bukan seorang guru yang baik. Saya berikan contoh dengan ungkapan ini: "Islam itu mudah terang dan mudah difahami." Dalam bahasa Cina, kita akan terjemahkan menjadi 伊斯蘭是明确和容易的 Yiselan shi ming que he rongyi de. Sebenarnya akan ada perkataan 的 de yang bermaksud punya di belakang pernyataan. Dalam tatabahasa Melayu sebenarnya tak perlu ada perkataan punya pada pernyataan sebegini.  

Jadi saudara-saudari berketurunan Cina yang jarang bertutur bahasa Melayu, hati-hati ya bila bertutur bahasa Melayu. Walaupun orang jarang akan tegur awak, tapi elok lah bertutur bahasa Melayu yang kurang dipengaruhi tatabahasa ibunda. Bahasa Melayu piawai saya pun dah mula tak betul bila saya kurang bercakap bahasa Melayu piawai lagi.

Saya tak pasti pula penjelasan mengenai hal ini, sebab saya cuma dapatnya dari persekitaran secara spontan apabila saya mula bertutur bahasa Cina pada zaman yang saya sudah tak ingat lagi, hahaha. Perkataan de ni pun awak boleh gunakan untuk menunjukkan barang atau sesuatu yang kepunyaan awak. Apa kata saya beri awak contoh?

1. 我的妹妹
    Wo de meimei
    Adik perempuan saya.

2. 這是我的經書

    Zhe shi wo de jingshu.

    Ini adalah kitab saya.

3. 阿利先生是我們的老師
    Ali xiansheng shi women de laoshi.
    Encik Ali ialah guru kami.

Perkataan baru awak

阿利 Ali - nama orang, pasti seorang lelaki lah
先生 Xiansheng - encik
是 Shi - ialah
這 Zhe - ini
老師 Laoshi - guru, cikgu
經書 Jingshu - kitab, buku doa ditulis dalam bahasa Arab
妹妹 Meimei - adik perempuan

Awak boleh meminta kawan-kawan Cina awak berikan perkataan-perkataan ringkas untuk membuat latihan penggunaan kata 的 de ini. Pos yang sebelum ini juga boleh digunakan perkataan-perkataannya. Jangan malu lah, kawan-kawan Cina awak pasti gembira bila tahu awak nak belajar bahasa dan budaya mereka. Mereka akan sedia ajarkan awak.

Minta maaf saya tak sempat nak senaraikan latihan kerana ada satu jam lagi untuk waktu solat Zuhur, terpaksa bersedia untuk bersolat jemaah. Masjidnya agak jauh dan hanya berjalan kaki sahaja. Harap saudara-saudari saya mendapat manfaat walaupun hanya sedikit sahaja perkara yang diposkan. 

Sebarkan dakwah Islamiah kepada saudara kemanusiaan, sebarkan keamanan dan rahmat Allah ke seluruh alam. Bahasa ini cuma alat penyampaian. Jika orang ramai tidak mahu terima pun jangan lah marah, tanggungjawab kita hanya memberi maklumat dan bantu ke arah pengetahuan sahaja. Terima atau tidak terima itu hal Tuhan. Asalkan orang ramai sudah tahu, itu pun sudah memadai.

Keluarga

Assalaamu'alaikum wa Rahmatullah!

Institusi keluarga ni sangat penting dalam pembentukan masyarakat dan negara. Sebenarnya keluarga ni adalah satu masyarakat yang kecil sebelum membentuk masyarakat yang besar macam dalam satu unit perumahan atau satu kampung kepada satu negara.

Jadi masukan saya hari ni adalah mengenai struktur dalam keluarga lah. Dalam keluarga akan ada bapa sebagai ketua keluarga. Kemudian ada ibu yang menjadi pendidik dalam keluarga dan pembantu kepada bapa. Kemudian ada anak-anak. Ada anak sulung macam abang dan kakak. Ada yang kecil sedikit kita panggil adik-adik. 

Jadi dalam bahasa Cina, keluarga kita panggil sebagai 家庭 jia ting. Bapa sebagai ketua keluarga dan pembimbing keluarga kita panggil sebagai 爸爸 ba ba. Ibu dalam keluarga kita panggil sebagai 媽媽 ma ma. Sebenarnya dalam bahasa Cina lama ada lagi panggilan lain untuk kedua pangkat dalam keluarga ini tapi saya malas hendak campur adukkan. Kita pakai bahasa Cina biasa-biasa saja sebab untuk perhubungan harian dengan kawan-kawan.

Dalam bahasa Cina, ada beza pula anak lelaki dan anak perempuan. Anak lelaki kita panggil sebagai 兒子 er zi. Anak perempuan kita panggil sebagai 女兒 nu er. Yang sebutan untuk anak perempuan tu saya tak reti nak letak tanda, minta jasa baik awak tolong tanyakan bunyi kepada rakan-rakan Cina yang awak kenal untuk bantu awak dengan tunjukkan tulisan kepadanya.

Kalau awak nak panggil abang, awak boleh kata 哥哥 ge ge. Abang long awak panggil sebagai 大哥 da ge. Kalau kakak awak panggilnya dalam bahasa Cina sebagai 姐姐 jie jie. Kak long awak panggil je sebagai 大姐 da jie.  Abang ngah atau kak ngah? Awak boleh guna bilangan untuk itu. Contoh abang ngah, sebagai 二哥 er ge. Kak ngah pun macam tu, 二姐 er jie. Kalau awak ada lagi sembilan orang abang atau kakak di atas awak, awak pakai je bilangan macam tu ke seterusnya. 

Adik pun ada beza lelaki dan perempuan. Adik lelaki kita panggil sebagai 弟弟 di di. Adik perempuan kita panggil sebagai 妹妹 mei mei. Adik bongsu lelaki dipanggil sebagai 小弟弟 xiao di di. Adik bongsu perempuan dipanggil sebagai 小妹妹 xiao mei mei.

Kalau awak nak tanya soalan berkaitan berapa ramai adik beradik awak? Secara umum, awak boleh tanya soalan macam ni "你有幾口兄弟幾口姐妹? ni you ji kou xiongdi ji kou jie mei?" 兄弟 xiongdi membawa maksud saudara lelaki tak kira lah kecil atau dah besar. 姐妹 jiemei maksudnya saudara perempuan tak kira kecil atau besar.

Awak jawab macam mana? Kalau awak ada tiga orang abang dan dua orang kakak, awak kena sebutkan lah bilangan mereka. "我有三口哥哥兩口姐姐 wo you san kou gege, liang kou jiejie." Kalau ada adik awak sebut lah berapa orang adik yang awak ada. Misalnya lapan orang adik lelaki, 八口弟弟 ba kou didi, dan tiga orang adik perempuan 三口妹妹 san kou meimei.

Masa awal bulan ramadhan tahun lepas pun saya ada sembang dengan kawan saya dari China di universiti. Saya sebenarnya dah lama berhenti terus berbahasa Mandarin sejak saya berhenti kerja di lapangan terbang lebih kurang enam tahun lepas. Kadang-kadang saya faham seseorang itu bercakap di sekeliling saya tapi saya tak boleh balas dalam bahasa yang sama. Sama halnya dengan bahasa Urdu dan bahasa Thai yang saya pernah bertutur dan dengar semasa kecil.  Kalau tak amalkan memang akan hilang lama-lama.

Saya harap masukan yang ringkas bermanfaat bagi saudara saudari saya. Kalau salah silap saya mohon maaf memang salah saya bukan salah sesiapa. Ada cadangan membina sila sahaja berikan saya tak malu terima cadangan orang ramai yang berbelas kasihan kepada saya. 

Kata Ganti Diri

Assalaamu'alaikum wa Rahmatullah!

Rasa macam tiada bersusun pula bahagian yang diposkan ini. Tak kisah lah janji sesiapa pun yang singgah mendapat manfaat. Kali ini kita mempelajari kata ganti diri dalam bahasa Cina. Tak susah pun jangan risau sangat. 

Kata ganti diri yang asas dalam bahasa Cina kita bahagikan empat di sini iaitu saya, awak, dia, dan ia. Yang jadi enam tu sebab perbezaan dari segi tulisan Cina sahaja bagi membezakan jantina.

我 wo saya
你 ni awak
妳 ni awak (tulisan ini merujuk jantina perempuan)
他 ta dia
她 ta dia (merujuk perempuan)
牠,它 ta ia (merujuk benda bukan manusia macam haiwan)

Kalau jadi kata jamak (plural) untuk setiap ganti diri tersebut, maka kita tambahkan perkataan 們 men di sebelah perkataan-perkataan di atas tu. Maka jadi lah jamak dan bukan mufrad (singular) lagi.

Di sini saya bahagikan empat sahaja kata ganti diri jamak dan satu darinya digunakan hanya di Utara China. Sedangkan yang lain selaras saja kat merata China dan juga seluruh dunia bagi penutur bahasa Cina.

我們  wo men kami, kita
你們  ni men kamu semua, kau orang
他們 ta men mereka, dia orang
咱們 zan men kita

Dalam bahasa Cina kat Malaysia ni, kita tak ada kata 咱們 zan men yang bermaksud kita ni. Tapi kat negara China memang ada beza antara kita dan kami. Beza ini dipakai bermula dari kawasan Shanghai ke Beijing. Kat Malaysia pakai 我們 wo men saja sekali harung untuk makna kita dan kami. Kat Singapura, Selatan China dan Taiwan pun saya rasa sama macam kat Malaysia. 

Boleh bagi contoh ayat ringkas tak bhai? Boleh je, no hal saya kasi yang ringkas...

1) 我是阿布杜拉信。
    Wo shi Abudulaxin.
    Saya ialah Abdul Rahim.

2) 你叫甚麼名字？
    Ni jiao shen me ming zi?
    Nama awak siapa?

3) 他是誰？
    Ta shi shei?
    Dia ialah siapa?

4) 咱們明天見好嗎？
    Zan men mingtian jian hao ma?
    Kita berjumpa besok boleh tak?

Perbendaharaan kata awak kali ni?

阿布杜拉信 (k. nama) Abudulaxin Abdul Rahim 
是 shi ialah
見 (k. kerja) jian berjumpa
好  (k. sifat) hao baik, ok
嗎 ma partikel untuk soalan, dalam b. melayu setara dengan kah
甚麼 shenme apa
名字  mingzi nama
叫 (k. kerja) jiao dipanggil

Harap bermanfaat!

Rukun Islam itu Lima Perkara

Assalaamu'alaikum wa Rahmatullah!

Saya merasa terlalu bosan, saya rasa adalah molek jika saya merakamkan sedikit perkara supaya saya utamanya tidak akan lupa selama-lamanya. Dalam bahasa Cina, saya lihat terjemahannya untuk rukun Islam adalah wu gung 五功. Dalam rukun Islam menurut majmuk ulama' Ahli Sunnah wal Jama'ah ada lima perkara semuanya. 

Rukun Islam adalah tanda bahawa kita merupakan penganut ajaran Islam dan mengikut tradisi dari nabi Muhammad (saw). Apakah rukun-rukun Islam tu? Ringkasnya...

1. 證信 zheng xin yakni pengakuan iman/syahadah.
2. 禮拜 li bai yakni salat. 
3. 戒齋 jie zhai yakni berpuasa.
4. 天課 tian ke yakni berzakat.
5. 朝覲 c'ao jin yakni berhaji.

Kesemua perkara ini ada transliterasi ke bahasa Arab dengan tulisan Cina. Nanti kita boleh lihat juga kepada rukun Iman. Saya sangat berharap dapat membaca terjemahan kitab hadis nabawi dan kitab sokongan lain dalam bahasa Cina jika ada.

Setakat ini, saya ada terjumpa hasil terjemahan mubaligh Kristian untuk kitab Injil misalnya dari badan terjemahan Ortodoks dan Protestan. Agak bagus juga untuk kita belajar dari usaha penterjemahan mereka tetapi saya harap juga dapat membaca kitab-kitab agama kita sendiri dalam bahasa sendiri jika ada.  Saya ada simpan satu kitab terjemahan al-Quran dalam bahasa Cina untuk kegunaan sendiri, alhamdulillah.

Buat masa ini, semoga bermanfaat untuk kita semua dan boleh jadi renungan walaupun hanya perkara yang ringkas. Semoga Allah memberkati kehidupan kita hamba-hamba dalam perjalanan menuju kepada-Nya.